SNSD i HDZ kao ključni akteri destabilizacije državnih institucija u BiH
Političke blokade prijete evropskoj budućnosti zemlje
Bosna i Hercegovina nalazi se u najozbiljnijoj političkoj krizi od potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma 1995. godine. Paraliza državnih institucija, etničke tenzije i sistemske opstrukcije ugrožavaju stabilnost zemlje i njen evropski put.
U središtu ove krize nalaze se dvije ključne političke stranke: Savez nezavisnih socijaldemokrata (SNSD) i Hrvatska demokratska zajednica BiH (HDZ BiH), koje svojim djelovanjem, prema ocjenama analitičara, aktivno doprinose destabilizaciji političkog sistema BiH.
SNSD: Otvorena prijetnja jedinstvu države
SNSD, predvođen Miloradom Dodikom, već duže vrijeme blokira rad državnih institucija, posebno Parlamentarne skupštine BiH. Neodazivanje na sjednice, odbijanje da se podrže zakoni koji su ključni za funkcionisanje države i evropske integracije, te sve češći pozivi na “vraćanje nadležnosti” entitetima, samo su neki od oblika opstrukcije.
Najnovija eskalacija stiže kroz najavu da će entitet Republika Srpska usvojiti vlastiti izborni zakon – što bi, prema pravnicima i međunarodnim predstavnicima, predstavljalo direktno kršenje Ustava BiH i dodatno ugrozilo teritorijalni integritet zemlje.
HDZ BiH: Pritisci pod plaštom “legitimnog predstavljanja”
Paralelno s tim, HDZ BiH, na čelu s Draganom Čovićem, koristi institucionalnu krizu kako bi izdejstvovao usvajanje izmjena izbornog zakona koje bi, po mišljenju brojnih kritičara, dodatno cementirale etničke podjele u političkom sistemu.
“Potrebno je osigurati legitimno predstavljanje konstitutivnih naroda, a to se može postići samo izmjenama izbornog zakona,” izjavio je Čović, jasno dajući do znanja da HDZ neće odustati od svojih zahtjeva, čak i po cijenu daljnje blokade rada institucija.
Direktne posljedice po evropske integracije
Evropska unija je više puta ponovila da funkcionalne institucije i vladavina prava predstavljaju osnovne uvjete za napredak BiH prema članstvu. Međutim, trenutna politička dinamika pokazuje da lideri SNSD-a i HDZ-a sve češće stavljaju stranačke i etničke interese ispred interesa građana i budućnosti zemlje.
Analitičari upozoravaju da bi produžena blokada institucija, pokušaji unilateralnog djelovanja i etnički uslovljeni zahtjevi mogli potpuno zaustaviti evropski put BiH, produbiti društvene podjele i dodatno narušiti povjerenje građana u politički sistem.
Zaključak
Dok građani traže stabilnost, ekonomsku sigurnost i evropske perspektive, vodeće političke stranke u BiH nastavljaju borbu za moć koristeći nacionalističku retoriku i opstrukciju kao oruđe. Ukoliko se ovaj trend ne zaustavi, Bosna i Hercegovina rizikuje da se još više udalji od evropskih integracija i demokratskog razvoja.
