NSRS razmatra zakon koji suspenduje sve druge propise
Na dnevni red 15. redovne sjednice Narodne skupštine Republike Srpske iznenada je uvršten Prijedlog zakona o zaštiti ustavnog poretka, koji je po mnogima izrazito problematičan u svojoj suštini.
Uvid u tekst zakona pokazuje da se već u članu 2. navodi kako ovaj zakon ima prednost u odnosu na sve ostale, ukoliko dođe do bilo kakvog neslaganja između pravnih normi.
Početak zakona definiše formiranje Specijalnog tužilaštva i Specijalnog suda Republike Srpske, koji će imati ekskluzivne nadležnosti u predmetima koji se tiču zaštite ustavnog uređenja. Njihova organizacija, ovlasti i uloga jasno su precizirani već u prvom članu, zajedno sa uključivanjem i drugih entitetskih organa.
Predmet djelovanja novoformiranih institucija bit će brojna krivična djela, uključujući: napad na ustavno uređenje RS, dovođenje entiteta u stanje zavisnosti, otmice ili ubistva najviših predstavnika RS, špijunažu, sabotažu, pomaganje neprijatelju, osnivanje paravojnih jedinica, pozivanje na nasilne promjene ustava, te nepoštivanje odluka entitetskih vlasti. Spisak krivičnih djela je detaljno razrađen u tekstu prijedloga.
Zakon takođe uspostavlja novu obavještajnu službu – Službu za zaštitu ustavnog uređenja RS, čiji je opis nadležnosti dat u članu 13. “Da obavlja poslove koji se odnose na: prikupljanje podataka i sprečavanje djelatnosti na podrivanju ili rušenju ustavnog uređenja i bezbjednosti RS, istraživanje, prikupljanje, obradu i analiziranje obavještajnih podataka i saznanja od značaja za bezbjednost RS i informisanje nadležnih republičkih organa i institucija o tim podacima, kao i druge poslove određene zakonom.” Direktor službe bio bi imenovan od strane predsjednika entiteta, s mandatom od pet godina.
Ovlaštenja glavnog specijalnog tužioca dodatno su proširena u članu 17. stav 3, gdje se jasno kaže da “glavni specijalni tužilac ima ovlaštenje da u svakom trenutku do podizanja optužnice donese odluku o preuzimanju predmeta od nadležnog okružnog tužilaštva.”
Zakon također definiše rad Specijalnog suda, uključujući imenovanje njegovog predsjednika od strane NSRS-a, kao i osnivanje Apelacionog odjeljenja koje bi rješavalo žalbe na odluke specijalnog suda, sve u okviru istog zakonskog paketa.
Opozicija je već reagovala. Poslanik PDP-a, Igor Crnadak, upozorio je da ovaj zakon predstavlja institucionalizaciju represije. “Radi se o formalizovanju tzv. prijekog suda, kojim će svi kritičari režima biti stavljeni pod špijunsko-policijsku kontrolu i na bazi kojeg će se svako ko se ne sviđa vlastima moći brzopotezno strpati u zatvor. Kao prvo, zakon praktično suspenduje sve druge zakone Republike Srpske, jer se u članu 2. navodi da ako postoji nesaglasnost sa bilo kojim drugim zakonom, primjenjuje se ovaj ‘specijalni’ zakon”, poručio je Crnadak.
Foto: Ilustracija/rtvbn.com
